In ACT wordt mensen geleerd zich te richten op zaken die ze op directe wijze kunnen beïnvloeden, zoals hun eigen gedrag, in plaats van controle proberen te krijgen over ervaringen die niet direct te beïnvloeden zijn, zoals emoties en gedachten. Dit impliceert een acceptatiegerichte houding ten opzichte van deze emoties en gedachten. Kern van ACT is de filosofie dat het vechten tegen onvermijdelijke zaken uiteindelijk ten koste gaat van een waardevol leven.
ACT gaat uit van 6 kernprocessen:
Acceptatie
Open staan voor alles wat zich aandient: leren te stoppen met vechten tegen onvermijdelijke zaken in het leven, waaronder ook menselijk leed. Acceptatie van datgene wat je niet kan veranderen, waardoor je je energie kan richten op datgene wat je wél kan beïnvloeden. Dit voorkomt een heleboel frustraties, stress en verspilde energie.
Defusie
Kijken naar je denken: Een gezonde relatie met je gedachten. Het gaat er niet zozeer om wát je denkt, maar hoe je met die gedachten omgaat. Dit voorkomt dat je je teveel laat leiden door negatieve of onrealistische gedachten en je betere keuzes kunt maken. Je kunt iets anders doen dan je gedachten je ingeven, wat je dus de keuzevrijheid geeft om het „advies” dat je brein je geeft op te volgen, of niet.
Mindfulness:de vaardigheid om oordeelsvrij in het hier-en-nu, je ervaringen te observeren en te ondergaan, zonder actie te ondernemen om ervaringen te vermijden, te controleren of vast te houden.
Zelf
Kijken naar jezelf: het jezelf leren zien in samenhang met je omgeving, je problemen zijn niet wie je bent. In plaats van je te laten leiden door angsten en beperkingen, krijg je meer oog voor je mogelijkheden en leer je met een meer vriendelijke houding met je zelf om te gaan.
Hier en nu
Het huidige moment is het enige moment dat echt bestaat. We zitten veel in ons hoofd door over het verleden of over de toekomst te denken. Daardoor raak je het contact met jezelf en en je omgeving kwijt. Door regelmatig even een adempauze te nemen leer je om beter bij jezelf na te gaan wat je NU nodig hebt.
Waarden
Bepalen wat echt waardevol is in het leven, zoals gezondheid, relaties, vriendschap, ontwikkeling, spiritualiteit, creativiteit enzovoorts. Weten wat je belangrijk vindt in je werk en het leven, helpt de focus richten. Het maakt het makkelijker om prioriteiten te stellen en goed in je vel te zitten.
Toegewijd handelen
De bereidheid om je gedrag stap voor stap te veranderen in de richting van de waarden waaraan je jezelf verbonden hebt.
Alle kenprocessen staan met elkaar in verband, ze kunnen niet los van elkaar gezien worden. In combinatie leidt het toepassen van deze processen tot het ultieme doel van ACT: Veerkracht!